Bacak Karıncalanması Nedir?

Bacak karıncalanma ya da kıpırdatma isteği toplumun büyük kısmında görülüyor. Oysa bunun bir rahatsızlık olduğunu bilen ve hekime başvuranların sayısı çok az. Huzursuz bacak sendromu sizde de olabilir.

Dr. Melek Kandemir

Nöroloji Uzmanı

Otururken ya da uzanırken bacaklardaki karıncalanma, yanma ya da ağrı şikayetine yol açan, “Huzursuz bacak sendromu” toplumun yüzde 2-15’ini etkiliyor.

Sendromun görüldüğü birçok kişi, bacağını hareket ettirme isteğine karşı koyar. Oysa bu durum rahatsızlığın artmasına sebep oluyor. Nedeni bilinmeyen ve tam tedavisi bulunmayan bu sendromun etkilerini azaltmak için basit değişiklikler işe yarar. Çalışma masanız biraz daha yüksek olursa size de bacağınızı rahatça kıpırdatacağınız alan kalır.

Bu sendrom uykudan uyandıran periyodik bacak hareketlerinden farklıdır. Huzursuz bacak sendromunun belirtileri genellikle akşam saatlerinde kişi istirahat halindeyken görülüyor. Bazen de yatmadan hemen önce ortaya çıkarak uykuya dalmayı güçleştiriyor. Sendromun tanısı, hasta ile yapılan görüşmeye dayanarak klinik muayene bulgularına göre konuyor. “Akşam saatlerinde istirahat halindeyken, bacaklarınızda hareket ettirme ihtiyacı ya da huzursuzluğu yaşıyor musunuz?” sorusuna verilen cevap da tanı için yeterlidir. Uyku testinden önce yapılan SIT’in de (Suggested Immobilization Test) tanıya yardımcı olabiliyor.  Bu test sırasında, yatakta ve uyanık halde bulunan kişinin bacaklarına bağlaşan elektrotlarla bacak hareketleri kaydediliyor.

Toplumda görülme oranın yüzde 2 ile 15 arasında değişen bu sendromun nedeni tam olarak bilinemiyor. Ancak demir eksikliği, romatoid artrit (eklem iltihabı hastalığı), böbrek yetmezliği ve çeşitli nörolojik rahatsızlıkların etkisi olduğu düşünülüyor. Daha az sıklıkta görülmesine karşın diyabet ve Parkinson hastalığı ile bazı ilaçlar, alkol, sigara ve kafein kullanımı da huzursuz bacak sendromuna neden olabilir.

Hastalığa neyin yol açtığı tam olarak ortaya konamadığı için tedavide de şikayetleri azaltmaya yönelik yöntemler izleniyor. Bunun için bazı parkinson ilaçları, kas gevşeticiler ve uyku ilaçları kullanılıyor. Öte yandan günlük yaşamda yapılabilecek küçük değişiklikler de sendromun etkilerini azaltmaya yardımcı oluyor. Şikayetlerinizi azaltmak için şunları da yapabilirsiniz:

•       Strese bağlı olarak artan rahatsızlık durumlarında gevşeme tekniklerini kullanabilirsiniz. Meditasyon ve yoganın yanı sıra hafif egzersizler de işe yarayabilir.

•        Masaj ve ılık banyo, şikayetlerinizi azaltabilir.

•        Şikayetleriniz özellikle uykudan önce çoğalıyorsa, uyuduğunuz ortamın sessiz, yatağınızın rahat olmasına özen gösterin. Çalışmalar, huzursuz bacak sendromu ile yiyecekler arasında bir ilişki olduğunu gösteriyor. Kahve, çikolata ve kola gibi kafein içeren gıdalar ile çaydan uzak durmak şikayetlerin hafiflemesinde  yardımcı olabilir. Alkol ve tütün kullanımından da uzak durulması önemli.

•         Görülme sıklığı oldukça yüksek olan bu hastalık hakkında edindiğiniz bilgileri başkaları ile paylaşmanız da önemli. Böylece başkalarının da yaşadığı sorunu fark etmesini sağlayabilirsiniz.

•        Bacağınızı hareket ettirme isteği hissettiğinizde bununla savaşmayın. Ayağa kalkabilir, yürüyebilir ya da bacaklarınızı kıpırdatabilirsiniz.

•        Çalışma masanızın yüksekliğini ayarlamak da bir yöntem. Böylece hareket alanınız genişler.