Gözyaşı Kanal Tıkanıklığı

Gözyaşı kanal tıkanıklığı sulanma, iltihaplanma, gözyaşı kesesi bölgesinde şişlik, apse gibi belirtilerle ortaya çıkar. Göz sağlığını tehdit eden hastalıkların başında gelir. Hastalığı yüzde 95 oranında başarı oranı sağlayan dakriyosistorinostomi (DSR) adlı ameliyat tekniğiyle tedavi edebilir.

Op. Dr. Akın Banaz

Göz Hastalıkları Uzmanı

Gözyaşı, içerdiği enzimlerle gözün normal işlevini yerine getirmesi için oksijen transferinde önemli rol oynar. Tuzlu bir sıvı olan gözyaşı, toz, bakteri vb. yabancı cisimcikleri yanağa ya da gözyaşı kanalı yoluyla buruna sürükler.

Enfeksiyonlara karşı direnç oluşturma görevine sahip olan gözyaşı, bir tıkanıklık sebebiyle “gözyaşı kanalı” vasıtasıyla göz çevresinden vaktinde ayrılamazsa, gözlerimiz dış etkenlere karşı savunmasız kalabilir. Kanal tıkanıklığı çoğunlukla düşük düzeyde ama kalıcı enfeksiyonlarla kendini gösterir.

En sık bebekler ve orta yaşlı kadınlarda görülür

Gözde sulanmaya ve enfeksiyonlara yol açan “gözyaşı kanal tıkanıklığının” en sık gözyaşı kanalının burunla kesiştiği noktada meydana gelir.

Gözyaşı kanalı tıkanıklığının en sık ilk bir yaştaki bebeklerde, orta yaş ve sonrası kadınlarda, burun yapısı eğri olan bireylerde, uzun süren burun enfeksiyonu ve alerjiler yaşayan kişilerde görülür. Hastalık erkeklere kıyasla kadınları daha çok tehdit eder.

Erişkinlerde gözyaşı kanal tıkanıklığının büyük ölçüde sebepsizdir. Burun kırıkları ve burun içi hastalıkları sonrasında da hastalık oluşabilir.

Kalıcı enfeksiyon riski oluşturuyor

Gözyaşı kanal tıkanıklığının “gözde sulanma”, “gözyaşı kesesi bölgesinde şişlik”, “gözde iltihaplanma”, “apse” gibi belirtilerle ortaya çıkabilir. Kanal tıkanıklığında akım kesildiği zaman mikropların üreyeceği bir ortam oluşur. Buna bağlı olarak çoğunlukla düşük düzeyde ama kalıcı enfeksiyonlar kendini göstermeye başlar. Fakat bazı dönemlerde enfeksiyon apse haline gelebilir. Buna bağlı olarak çok ağrılı şişlik ortaya çıkabilir.

Başlıca tedavisi ameliyat

Kanal tıkanıklığının çoğunlukla gözyaşı kanalının alt ucunda burun ile birleştiği yerde gelişir. Hastalığın başlıca tedavisi ameliyattır. Göz cerrahların en sık yüzde 95 oranında başarı oranı sağlayan “dakriyosistorinostomi” (DSR) adlı ameliyat tekniğini tercih eder.Tedavide kanalın tıkanık olan bölümü açılmaz. Bunun yerine gözyaşı kesesiyle burun arasında tıkanıklığın bulunduğu bölge bypass edilerek hemen üstte yeni kanal açılır. Buradaki en önemli nokta açılan yeni kanalın vücut iyileşmesiyle tıkanmamasıdır. Çünkü vücut ameliyatla açılan yeni kanalı kapamaya çalışır. Bu risk ameliyatı takip eden 3-6 ay arasında vardır. Ancak 6 ayı geçen vakalarda kanal tıkanma riski ortadan kalkar. Cerrahi müdahalenin mutlaka kanalın yeniden tıkanmayacak şekilde yapılması gerekir.

Diğer yöntemlerde başarı şansı az

Erişkinlerde ayrıca silikon tüp yerleştirme ve sondalama yöntemlerinden de tedavide faydalanılır. Ancak bu tedavilerin başarı oranı düşük ve sadece bazı seçilmiş olgularda uygulanabilir.