Uykusuzluğa Yenik Düşmeyin

Uykusuzluk (insomni), birçok insanın hayatı boyunca mutlaka bir dönem yaşadığı bir sorundur. Uykuya dalmakta ve/veya uykuyu sürdürmekte güçlük çekmek, sık uyanma durumları veya her ikisinin de birlikte görüldüğü durumlar rahatsızlığın belirtileridir. Uykusuzluk tıbbi bir sorundur, mutlaka tedavi edilmesi gerekir.

Uzman Dr. Melek Kandemir

Nörolog

Uykusuzluk sebebi günümüzde çalışma koşulları, günlük stres, iş ve ailevi sorunlar olabilir. Hafif şikayetleri olan kişiler, evde kendilerinin uygulayabilecekleri birkaç basit öneriyle bu uykusuzluk durumundan kurtulabilir.

Uykunun başlatılmasında triptofan önemli bir rol oynamaktadır. Yatmadan önce, uykuyu teşvik eden, triptofan bakımından zengin olan gıdalar – ılık süt, ceviz-fındık gibi kabuklu kuru yemişler, muz, bal ve yumurta – tüketmek uykuya dalmanızı kolaylaştırabilir. Ayrıca karbonhidrat bakımından zengin gıdalar kanda uykuya teşvik edici madde olan triptofanı artırır. Yatmadan önce az miktarda mısır gevreği/tahıl ve süt, yoğurt ve kraker, ekmek ve peynir gibi besinlerden atıştırmak uykunuzun gelmesini kolaylaştırabilir. Fakat uyku öncesinde karbonhidratlı gıdalar çok fazla tüketilmemelidir. Hazmı zor olduğundan, yatmadan önceki atıştırmalar için protein tüketimi minimum düzeyde tutulmalıdır.

Akşam yemeklerinde fast-food gibi ağır ve yağlı yiyeceklerden kaçınılmalı, baharatlı gıdalardan mümkün olduğunca uzak durulmalı veya yatmadan 4 saat öncesinde tüketimine dikkat edilmelidir.

Su sağlıklı bir metabolizma için çok önemlidir. Sıvı tüketimi daha çok gün içi saatlerinde yapıldığında ve akşam belli bir saatten sonra sıvı alımı azaltıldığında, wc’ye gitme ihtiyacı azalacağından uyku bölünmemiş olur.

Kahvenin uykuyu bozduğu bilinmektedir. Az miktarda kahve içeren gıdalar – çikolata, kola, çay, kafeinsiz kahve – da uykuyu bozabilir. Yatmadan 4-6 saat öncesinde kafeinin kesilmesi önerilir.

Ağrı kesiciler, kilo vermeyi sağlayan ilaçlar, idrar söktürücüler ve soğuk algınlığı ilaçları gibi bazı ilaçlar da bir fincan kahve kadar veya daha fazla kafein içerebildiği unutulmamalıdır.

Nikotin de kafein gibi santral sinir sistemini uyarıcı etkiye sahiptir. Bu yüzden, yatmadan önce ve gece uyanıldığında sigara içilmemelidir.

Yatmadan önce alkol de alınmamalıdır. Alkol uykuya dalmayı kolaylaştırabilir, fakat uykudan sık uyanmalara, daha az dinlendirici bir uykuya, baş ağrılarına, gece terlemesine ve kabuslara neden olur. Eğer alkol alınıyorsa, mutlaka her bir bardak içki, bir bardak su ile dengelenmelidir. En uygunu yatmadan 4-6 saat öncesinde alkol alımının kesilmesidir.