Çocukta İlaç Zehirlenmesi

Çocuk için öğrenme istekleri zaman zaman ilaç zehirlenmeleri ile sonuçlanabilir. Karşılaştıkları her yeni nesne onlar için mükemmel öğrenme kaynaklarıdır. 

Uzm. Dr. Duygu Gür
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

Özellikle 2-3 yaş arası çocuklarda sık rastlanan ev kazalarından biri ilaç zehirlenmeleridir.

Renkli hayal dünyalarıyla çocuklar ortada bırakılan ilaç kutusunun içindekilerin bonibon şekeri olduğunu düşünüp tadına bakmak istediğinde hiç de hoş olmayan sonuçlar doğabilir. Çocuğun güvenliği için, aspirin kutusundan banyodaki çamaşır suyuna kadar ortalıkta bırakılan her şeye dikkat edilmesi gerekir.

2-3 yaş arası çocuklarda “ilaç zehirlenmeleri”ne sık rastlanmasının nedenleri:

Özellikle 5 yaş altı çocuklar keşfetmeye, öğrenmeye açık, meraklı grubu oluşturur. Dünyayı daha çok ağızlarıyla tanımaya çalışırlar. Görüp beğendikleri ve ilgilerini çeken her şeyi ağızlarına götürürler. İlaçların ortada ya da kolay ulaşılabilir yerlerde bırakıldığı veya anne-babanın dikkatinin kısa süreliğine de olsa çocuğun üzerinde olmadığı durumlar zehirlenmelere fırsat verir.

Anne-babalar ne gibi önlemler alabilir?

-Çocuklar kısa süreliğine de olsa yalnız bırakılmamalı,

-İlaç çocuğun yanında içilmemeli,

-İlaçlar çocukların kolaylıkla ulaşabilecekleri yerlere bırakılmamalı,

-Eczadolapları yüksek yerlerde bulunmalı,

-İlaçlar sıklıkla kontrol edilmelidir.

Tüm bunlar sadece ilaçlar için değil deterjanlar, çamaşır suları, böcek öldürücüler, bakım ürünleri, kozmetikler, gaz yağı, benzin, cila, tiner ve bazı ev bitkileri için de geçerlidir.

İlaç zehirlenmelerinin belirtileri nelerdir? İlk müdahale nasıl olmalıdır?

Çocuklarda nedeni açıklanamayan şuur değişiklikleri, bulanıklığı, koma, kusma, bağırsak hareketlerinde artış ya da azalma, aşırı terleme, üşüme, kalp atışlarında hızlanma- yavaşlama, göz bebeklerinde büyüme ya da küçülme, hızlı nefes alıp verme ve ağızda kökü koku durumlarında zehirlenmelerden şüphelenmek gerekir.

Zehirlenmeden şüphelendiğinde mutlaka sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. 1 yaşından küçük çocuklar, şuur bulanıklığı olanlar; gaz yağı, tiner, benzin ya da alkol, asit gibi yakıcı madde içenler asla kusturulmamalıdır.

Çocuklara ilaçlar verilirken nelere dikkat edilmelidir?

Çocuklarda en sık multivitamin, demir, ateş düşürücü ve ağrı kesici ilaçlar kullanılır. Multivitamin ve demir ilaçları doktorun tavsiye ettiği dozda verilmeli, hemen sonrasında ortadan kaldırılarak saklanmalıdır. İlaç verilmesi gerektiğinde bunun doğru ilaç olduğu, son kullanma tarihinin geçmediği, yeterli dozda verildiğinden emin olunmalıdır. Uygun dozda kullanılmadığında her ilacın bir “zehir” etkisi taşıdığı unutulmamalıdır.