Vücut ağrıları her zaman aynı sebeplerden kaynaklanmaz. Mevsim geçişlerinde yaşanan sıcak – soğuk hava dalgalanmaları ağrıları tetikleyebilir.

Dr. Mehmet Portakal

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı

Mevsim geçişlerindeki sert hava değişimleriyle birlikte vücudun verdiği tepkiler de farklılaşırken kronik ağrı şikâyetleri olan bireyler için bu dönemler zorlayıcı olabilir. Özellikle iltihaplı ve iltihapsız romatizmal hastalıklar ile dolaşım bozukluklarında hava sıcaklıklarındaki değişimler semptomların şiddetini doğrudan etkileyebilir.

Ağrının hangi mevsimde yoğunlaştığını anlamak, sadece bir şikâyet listesi oluşturmaktan öte, kişiye özel tedavi yaklaşımının belirlenmesinde kritik bir rol oynar. Ağrıların mevsimsel patenleri ciddiye alınarak, bütüncül yaklaşımla hastaların yaşam kalitesi önemli ölçüde artırılabilir.

İltihaplı romatizmalarda sıcak havanın etkisi

Romatoid artrit ve ankilozan spondilit gibi iltihaplı romatizmal hastalıklarda, ağrı ve eklem şişlikleri sıcak havalarda artış gösterir.

Bunun temel nedeni, vücutta zaten aktif olan inflamasyonun yüksek sıcaklıkla birlikte daha da belirgin hale gelmesi ve alevlenmesidir. Özellikle yaz aylarında artan güneşe maruz kalma, bağ dokusu hastalıklarına sahip bireylerde semptomları şiddetlendirebilir. Örneğin, romatoid artrit hastaları, sıcakla beraber iltihabın artmasıyla eklemlerinde daha fazla şişlik hissederken, ankilozan spondilit hastalarında sabah tutukluğu uzayabilir.

İltihapsız romatizmalarda ve mekanik ağrılarda soğuk hava

Öte yandan, iltihapsız romatizmal rahatsızlıklar ve mekanik kaynaklı ağrılar için soğuk havanın zorlayıcı olabilir. “Osteoartrit (kireçlenme), fibromiyalji ve mekanik kaynaklı bel-boyun ağrıları soğuk havada şikâyetlerin artma eğiliminde olduğu durumlardır. Soğuk, kas spazmına, damar daralmasına ve eklem sertliğine neden olarak mevcut ağrıları şiddetlendirir. Fibromiyalji hastaları soğukla birlikte yaygın kas ağrısı, yorgunluk ve uyku problemlerinde artış yaşarken, osteoartritli bireyler özellikle sabah saatlerinde belirgin olan eklem tutukluğunu kış aylarında daha yoğun hissederler. Ayrıca, bel ve boyun fıtıkları gibi sinir basısına bağlı durumlarda soğuk, kasları sertleştirerek sinir üzerindeki baskının yoğunlaşmasına neden olabilir.

Dolaşım ve sinir sistemi üzerindeki sıcaklık etkileri

Yüksek sıcaklıklar sadece romatizmal şikâyetleri değil, aynı zamanda dolaşım bozuklukları yaşayan ve sinir sıkışması olan bireyleri de olumsuz etkileyebilir.

Varis hastaları, sıcak havalarda damarların genişlemesiyle birlikte ağrı, şişlik ve huzursuzluk hisseder. Lenfödemi olan kişilerde ise sıcak ödem artışına yol açabilir. Diyabetik nöropati veya karpal tünel sendromu gibi sinir sıkışmalarında da sıcak hava, sinir hassasiyetini artırarak yanma, karıncalanma ve uyuşmaları tetikleyebilir. Ancak, sinir basısına bağlı durumlarda uzun süreli sıcak maruziyeti de ödemi artırarak sinirleri zorlayabileceği unutulmamalıdır.

Fıtık ve sinir sıkışmalarını sıcak ve soğuk tetikleyebilir

Bel ve boyun fıtıkları ile sinir sıkışması kaynaklı sorunlarda hava şartlarının çift yönlü etki gösterebilir. Bazı hastalarda soğuk nedeniyle kaslar sertleşerek sinir baskısını artırır, bazı hastalarda ise uzun süre sıcak maruziyetinin ödemi artırarak benzer bir baskı oluşturabilir. Bu nedenle değerlendirme her zaman kişiye özel yapılmalıdır.

Bütüncül yaklaşımla mevsimsel ağrı yönetimi

Mevsimsel değişimlere göre planlanan tedavi protokoller ağrı şiddetini ve hayat kalitesini önemli ölçüde iyileştirebilir. Kişiye özel olarak planlanan fizik tedavi, manuel terapi, fitoterapi, PRP ve eksozom enjeksiyonu gibi yenilikçi uygulamalar ile birlikte egzersiz, stres yönetimi gibi bütüncül yöntemler, hastalıkların mevsimsel alevlenmelerinin önüne geçmek için etkin bir çözüm sunar. Hangi tip ağrının, hangi havada arttığını bilmek; doğru tanı ve etkili tedavi yolculuğunun pusulasını oluşturur.

Vücudun hava tepkilerini ciddiye alın

Vücudunuzun hangi havaya nasıl tepki verdiğini bilmek, aslında tanı ve tedavi için çok değerli bir rehberdir. Bu sinyaller doğru okunabildiğinde, kronik ağrı yönetimi çok daha başarılı bir şekilde yürütülebilir.

Hangi tip ağrı, hangi havada artar?

Sıcak havalarda artan şikâyetler:

• Romatoid Artrit → İltihap artabilir, eklemler şişebilir.
• Ankilozan Spondilit → Sıcakla birlikte sabah tutukluğu uzayabilir.
• Varis → Damarlar genişler, ağrı ve şişlik belirginleşir.
• Lenfödem → Sıcak ödemi artırabilir.
• Diyabetik Nöropati / Karpal Tünel → Yanma, karıncalanma şiddetlenebilir.

Soğuk havalarda artan şikâyetler:

• Osteoartrit (Kireçlenme) → Eklem sertliği ve ağrı artar.
• Fibromiyalji → Yaygın kas ağrısı ve yorgunluk artar.
• Menisküs / Kıkırdak Sorunları → Hareketle zorlanan diz daha çok ağrır.
• Bel ve Boyun Fıtıkları → Kas spazmı artar, sinir üzerindeki baskı yoğunlaşır.
• Kronik Bel ve Boyun Ağrıları → Soğukta tutukluk hissi belirginleşir.