Biberon Çürüğü Gelişimi

Biberon çürüğü özellikle gece uyumadan hemen önce ve uyku sırasında biberonla içilen süt ile oluşum gösterir. 

Doç. Dr. Handan Över

Pedodonti Uzmanı

Biberon çürüğü ağrı, kötü koku, çiğneme zorluğu ve beslenme bozukluğuna yol açar. Bebeklik dönemde tedavi edilmeyen diş bozuklukları, ileride diş çarpıklığı, çene gelişimi bozukluğu ve genel sağlık problemlerine sebep olabilir.

Biberon çürüklerinde ebeveynlerin en sık yaptığı yanlış ‘Nasıl olsa yerine yenileri gelecek’ yanılgısına düşüp, tedaviyi geciktirir. Sütün besleyici değerini arttırmak için, biberonlara doldurulan süte bal, pekmez ya da şeker gibi tatlandırıcılar katılması “biberon çürüğü” gelişimini hızlandırır.

Süt dişler, kalıcı dişlerin sağlıklı ve düzgün çıkmasını sağlar

Süt dişlerinin en önemli görevi, çocuğun düzgün beslenmesini sağlamaktır. Ayrıca konuşmanın düzgün gelişimi de süt dişlerinin varlığıyla bağlantılıdır. Süt dişleri, kapladıkları alanla kendilerinin yerine gelecek olan kalıcı dişler için yer tutmakta ve yine kalıcı dişler sürerken onlara rehberlik etmektedir. Süt dişlerinin erken çekimiyle de, bu doğal yer tutuculuk fonksiyonu ne yazık ki ortadan kalkmaktadır.

Biberon Çürüğü Nedir?

Özellikle gece uyumadan hemen önce ve uyku sırasında biberonla içilen süt, bebeğin dişlerinde “biberon çürüğü” gelişimine neden olur. Bazı aileler süte bal, pekmez ya da şeker gibi tatlandırıcılar katar. Bu durum “biberon çürüğü” gelişimini daha da hızlandırır. Biberonla verilen süt, uykuya geçildikten sonra dişler üzerinde birikmektedir. Uyku sırasında tükürük salgısı da azaldığından dişler hiçbir şekilde temizlenememekte ve ağızda dişlerin üzerinde daha önceden var olan çürük yapıcı bakterilerin asidik bir ortam oluşturmasına neden olmaktadır. Bu asitler dişlerin tüm yüzeyini kaplayan mine yapısını bozarak, önce tebeşirimsi beyaz renkte lekelerin görülmesine, daha sonra da “biberon çürüğü” olarak tanımlanan sarı-kahverengi renkte çürüklerin oluşmasına neden olmaktadır.

 1 yaşından itibaren gece boyunca su hariç her türlü gıda kesilmeli

Biberon çürükleri önce üst çenedeki kesici dişlerin ön yüzeyinde başlar. Burada unutulmaması gereken en önemli noktalardan biri, sütün doğal bir şeker olan laktoz nedeniyle gece boyunca tüketildiğinde yine çürük gelişimine neden olabileceğidir. Bu nedenle bir yaşından itibaren gece boyunca su dışında anne sütü dahil bebeğin (süt, meyve suyu vb.) herhangi bir şey tüketmesine izin verilmemelidir. Ayrıca emziğin, bala reçele ya da pekmeze batırılarak verilmesi de “biberon çürüklerinin” gelişimi açısından etkilidir.

Biberon Çürüğü Hangi Problemlere Neden Olur?

Biberon çürüğünün oluşmasına neden olan bakterilerin zararlı etkileri ile süt dişlerinin yapıları gereği kısa sürede ağrılı bir durum almasına ve iltihaplanmasına neden olur. Gelişen bu diş enfeksiyonları, çocuğun ağrı duymasına, özellikle yemek yerken huzursuzlanmasına, düzenli uyku uyumamasına neden olur. Bu enfeksiyon ayrıca uzun süre devam ederse zaman içerisinde süt dişlerinin altında gelişmekte olan sürekli diş tomurcuklarına da zarar verebilir. Bu duruma bağlı olarak kalıcı dişler sürdüğünde renk ve şekil bozukluğu ile görülebilir.

Özellikle üst çenedeki kesici dişlerden başlayan, biberon çürüğünün bu dişlerde büyük madde kayıplarının meydana gelmesine neden olur. Bu durum çocuğun ağız sağlığının yanı sıra, aynı zamanda çocuğun konuşmasında ve estetik görünümünde problem yaratır. Biberon çürüğü olan çocuk, hiç hazır olmadığı erken dönemde yaşına göre oldukça zor bir tedavi olan kanal tedavisi, dolgu, çekim gibi tedavilerle karşılaşır. Çoğu zaman küçük yaşlarda bu tedavilerin normal diş ünitelerinde yapılabilmesi mümkün olmadığından genel anestezi altında yapılması gerekecektir.

Biberon çürüğünün engellenmesi için yapılması gerekenler:

*Bir yaşından itibaren bebeğin biberonla veya anne memesinde uyumasına izin verilmemelidir. Biberondaki süte şeker, bal, pekmez gibi tatlandırıcılar ilave edilmemelidir.

*Dişler, ilk sürmelerinden itibaren beslenme sonrasında temiz ve hafif nemli bir gazlı bezin işaret parmağına sarılmasıyla ya da parmak fırçası yardımıyla temizlenmelidir.

*Bebeğin özellikle ilk yaşından itibaren düzenli olarak pedodonti uzmanına ( çocuk dişleri uzmanı) götürülmesiyle dönem çocukluk çağı çürüklerinin ( biberon çürükleri) önlenmesi açısından önemlidir.

*Ara öğünlerde, mümkün olduğunca dişler üzerinde yapışıp kalan karbonhidrat ağırlıklı beslenme yerine lifli besinler sebze, meyve, kuruyemiş tercih edilmelidir.