Kalp Sağlığı Sıcağı Sevmez
Yazın sıcak havaları kalp sağlığı açısından birçok soruna davetiye çıkarırken, hayati riske de yol açabilir. “Benim kalbim taş gibi sağlam!”, “Güneş bana bir şey yapmaz!”, “Su içmesem de çay içiyorum!” gibi yanlış inanışların aşırı sıcaklarda kalp sağlığını tehlikeye atar.
Prof. Dr. Ahmet Karabulut
Kardiyoloji Uzmanı
Yaz sıcakları sadece kalp hastalarını değil, risk taşıyan sağlıklı kişileri de olumsuz etkiler. Örneğin; ‘güneş yorgunluğu’ diye geçiştirilen sorunu kalp krizi takip edebilir! Bu nedenle bazı kurallara mutlaka dikkat etmek gerekir; basit gibi görünen bazı önlemler hayat kurtarıcı olabilir. Dikkat edilmesi ve alınması gereken önlemler:
- Su tüketimini artırın
Terleme ve nefesle birlikte vücuttan sıvı kaybı daha fazla olur ve su ihtiyacı artar. Bu nedenle su içimini artırmak; susuzluğun tetikleyeceği çarpıntı, nefes darlığı, kanda koyulaşma gibi sıkıntıları önleyecektir. Yaz dönemi için günde 10 bardak su vücut direnci ve sağlığı için büyük fayda sağlar.
- Akşam yemeği saatini geciktirmeyin
Kış döneminde havanın erken kararması ile saat 18:00’lerdeki akşam yemeği yaz döneminde sıklıkla 21:00 sonrasına kalır. Oysa bu saatteki yemek şeker ve tansiyon düzenini olumsuz etkiler. Oysa yemek saati kalp sağlığı için önemlidir.
- Güneşe uzun süre maruz kalmayın
Uzun süre güneşlenme, aktivite yapma, güneş altında çalışma vücut enerji seviyesini sıfırlayabilir. Özellikle terleme ile birlikte güneşe maruziyette halsizlik, baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu, bulantı hissi güneş ışınlarının yol açtığı güneş yorgunluğu belirtisidir. Güneş yorgunluğunda vücutta sıvı açığı meydana gelir, kan koyulaşır ve pıhtıya meyil oluşur. Damar sertliği bulunan ya da risk altında olan kişilerde kalp krizi gelişebilir.
- Dışarı çıkarken mutlaka önlem alın
Öğlen güneşinden kaçınma, şapka takılma, pamuklu ince-açık renk kıyafetler güneş yorgunluğu ve zararlı ışınların yol açacağı olumsuz etkileri önler. Yaz aylarında koyu renk kıyafetler tercih etmeyin. Çünkü güneş ışınları ısı oluşturan dalgalar olup, koyu renk üzerinde daha yavaş hareket eder. Bu durum koyu renk giysilerin daha çok güneş ışını çekip daha fazla ısınmasına yol açar. Açık renkli giysilerde ısı oluşumu daha az, terleme riski daha düşüktür.
- Kafeini kısıtlayın
Yaz aylarında zaten vücutta sıvı kaybı artacağından, çay ve kahve gibi kafein içeren içecekler idrar söktürücü etkilerinden dolayı kaybı daha da artırır. Bu tür içecek tüketiminin kısıtlanması, gazlı içeceklerden uzak durulması gerekir. Örneğin; bir bardak doğal mineralli su ve taze mevsim meyveleri ile donatılmış buzlu kefirli smoothie içeceği yaz sıcağı için serinletici, sağlıklı bir alternatif olacaktır.
- Alkolden kaçının
Yaz ayları ile birlikte açık alanlar, sosyalleşmenin adresi haline gelir. Özellikle alkol tüketimi kalpte ritim bozukluğuna yol açarken, riski de artırır. Bu nedenle alkol, sosyalleşme tanımı içinde olmamalı, sağlıklı serinleten içecekler tercih edilmelidir.
- Katkı maddeli yiyeceklerden uzak durun
Yazın serinlemek için en çok tercih edilen yiyeceklerin başında dondurma gelir. Ancak paketlenmiş, katkı maddeli, şekerli gıdalar şeker-kolesterol dengesini olumsuz etkiler. Damar sertliği riskini direkt artırır. Bu nedenle doğal gıdalar tercih edilmeli, katkı maddeli besinlerden uzak durulmalıdır.
- Uyku düzenini bozmayın
Vücudun kendini tamir zamanı olan uykunun kaliteli olması hem fiziksel hem de zihinsel sağlığı doğrudan etkiler. Kalitesiz uyku sonrasında kan basıncı, ritim, kan şeker ve kolesterol dengesi bozulur. Beyin aktivitesi olumsuz etkilenir. Gece uykusu gündüz uykusundan daha verimlidir. Yazın gecelerin kısalması ile birlikte gün doğuşu erken saatlere kayar. Bu durum dikkate alınıp, 7 saat kaliteli uyku için gece yarısından yatılmalıdır.
- Yüzmeyi abartmayın
Yüzme kalp-damar sağlığı kadar genel vücut için de önerilen bir aktivitedir. Ancak özellikle soğuk denizlerde uzun süre yüzmek vücut ısısının normal seviyesinin altına düşmesine (hipotermi) bu da kalp ritim bozukluklarından, tansiyon düşüklüğü, çarpıntıya hatta kalbin durmasına dek birçok ciddi soruna yol açabilir. Sağlık için; belirli nefes aralıkları ile günde 30 dakika yüzmek yeterli egzersiz olacaktır. Kıyıya dik açık denize doğru yüzmek yerine, kıyıya paralel yüzmek özellikle kalp-damar hastaları için daha güvenli olacaktır.
- İlaçlara ara vermeyin
Kalp-damar hastalığı kronik hastalıklar olduğundan ilaç tedavisi sürekli olmalıdır. Bu ilaç tedavisi sıklıkla yaz döneminde seyahat ve tatiller nedeni ile aksar. Hastaların ilaçlara ara vermesi önemli sağlık sorunlarına yol açabilir. Yaz döneminde sıvı ihtiyacı arttığı için idrar söktürücü kullanan kişilerde hızlı bir şekilde sıvı açığı ve böbrek sorunları oluşabilir. Kalp yetersizliği ve hipertansiyon hastalarının idrar söktürücü tedavilerinde yazlık ayarlama gerekebilir. Bu nedenle mutlaka hekime danışılmalıdır.
- Sigaradan uzak durun
Yapılan bilimsel çalışmalar; sigara, nargile, elektronik sigara gibi tütün ve ürünlerinin kalp sağlığına zararlarını açıkça ortaya koyuyor. Özellikle sıcak havalarda tütün kullanımı kalp ritmini bozarken, riski artırır.
- Sağlıklı diyetle ideal kilonuza ulaşın
Sosyalleşmenin artması ve tatilin de etkisiyle değişen beslenme düzeni sıklıkla kilo alımına sebep olur. Fazla kilolar şeker, tansiyon, kalp gibi birçok hastalıkta tetikleyici faktördür. Yaz döneminde kilo artışına karşı önlem almak için; her hafta düzenli tartılıp kilo not alınmalıdır. Açık büfe tatillerde aşırıya kaçmayın. Sabah geç kahvaltı yapanlar için öğlen-akşam yemeğini birleştirmek faydalı olacaktır.