Obstrüktif Uyku Apne Sendromu

Obstrüktif uyku apne sendromu ciddiye alınması gereken bir hastalıktır. Tedavi edilmediği takdirde ölümcül hastalıkların gelişmesine neden olabilir.

Doç. Dr. Zeynep Zeren Uçar

Göğüs Hastalıkları Uzmanı

Obstrüktif uyku apne sendromu kişinin günlük yaşantısını ve psikolojik durumunu ciddi ölçüde etkilemektedir.

Uykuyu bozan şu ana kadar tanımlanmış 85’in üzerinde uyku bozukluğu mevcuttur. Uyku bozukluklarının bir çok kronik hastalıkla ilişkili olduğu bilinmektedir. Son yüzyılda uyku süresinin azaldığı, bu durumun artmış kronik hastalıklarla ilişkisinin olabileceği ileri sürülmüştür.

Obstrüktif uyku apne de bunlar arasında toplumda sık görülen, yaşam kalitesini, çalışma düzenini etkileyen, ölümcül sonuçlara yol açabilen önemli sağlık sorunlarıdır. Farklı toplumlarda obstrüktif uyku apne (birlikte aşırı gündüz uykululuk) sıklığı: erkeklerde %3 – 7, kadınlarda %2 – 4.5 olarak bildirilmektedir.

Menapoz ve obezite OUAS riskini artırıyor!

Obstrüktif Uyku Apne riski Türkiye’de (%)13.7, dünya literatüründe (%) 4.98 – 26, habitüel horlama ülkemizde yapılan çalışmada %9.6, dünya literatüründe ise %4 – 66.4’değerlerindedir. Türk kadınlarının 55 yaş üzerinde menapoz ve artan obezite oranlarıyla erkeklerden daha fazla horladığı ve %40’a varan oranlarda obstrüktif uyku apne sendromu riski taşıdığı görülmektedir.

Aslında hiç de azımsanmayacak ölçüde çok görülen obstrüktif uyku apne sendromu çok ciddi sonuçları mevcuttur. Bunlardan bazıları:

Kardiyovasküler hastalık,
Diabet,
Depresyon,
Otomobil ve iş kazaları,
Öğrenme ve bellek sorunları,
Artmış mortalite ile ilişkili bulunmuştur.

Obstrüktif uyku apne sendromu neden olduğu uyku bölünmesinin sonuçları olarak şunlar sayılabilir:

Gündüz uykululuk
İş verimliliğinde azalma
Huzursuzluk
Evlilikle ilgili sorunlar
Günlük etkinliklere katılma isteğinde ve bu etkinliklerden zevk almada azalma
Araştırmalarda OUAS hastaları yaklaşık 2-4 kat artmış kaza riskine sahip bulunmuştur.

OUAS tedavi edilmediği takdirde ölümcül rahatsızlıklara yol açabilir!

Hafif derecede obstrüktif uyku apne sendromu’nda bile hipertansiyon ortaya çıkma riski artar. İnme hastalarının %45 – 90′inde altta obstrüktif uyku apne sendromu’nun yattığı gösterilir. Koroner arter hastalığı ve kalp yetmezliği vakalarının yarısında obstrüktif uyku apne sendromu mevcuttur.

Hastalarda karar verme yeteneğinde azalma, hafızada zayıflama, unutkanlık, konsantrasyon güçlüğü, dikkat azalması, kişilik değişiklikleri, agresiflik, irritabilite, %30’unda anksiyete, depresyon mevcuttur.

Bununla beraber obstrüktif uyku apne sendromu mağdurlarında trafik ve iş kazaları görülme oranı daha yüksektir, ekonomik kayıplar, iş kayıpları, evlilik sorunları ve yaşam kalitesinin azalması gibi ciddi sosyoekonomik sonuçlar mevcuttur.

Obstrüktif uyku apne sendromu olan bir hasta en az sarhoş bir sürücü kadar trafikte tehlikelidir:

Uykulu araba kullanma trafik kaza riskini 8.2 kat artırmakta
Obstrüktif uyku apne sendromu olanlarda 2.5 kat fazla trafik kazası riski
Obstrüktif uyku apne sendromulu olgularımızın %47.7’sinin en az bir kez trafik kazası yaptığı ve riskin 6.1 kat arttığı çalışmalarla bildirilmiştir.

Obstrüktif uyku apne sendromu tanınmaz ve tedavi edilmez ise kişi yıllar içinde ölümcül kardiyovasküler olaylara maruz kalmakla kalmaz, trafik ve iş kazalarına neden olarak tüm topluma zarar verebilir.