Antibiyotik Yılda 35 Bin Can Alıyor
Avrupa’da antibiyotik direnci nedeniyle her yıl verem, grip veya AIDS hastalıklarından hayatını kaybedenlerin sayısından daha fazla insan yaşamını yitirmektedir. Dirençli bakteri enfeksiyonları nedeniyle Avrupa’da her yıl 35 binden fazla insanın hayatını kaybettiği belirtilmektedir.
Prof. Dr. Funda Timurkaynak
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı
Antibiyotikler tıp tarihinin en büyük buluşlarından biri olarak bilinir. Antibiyotikler sayesinde hastaların bakteriyel enfeksiyonlar nedeniyle hayatını kaybetmesi ya da sakat kalmasının önüne geçilebilir. Aynı zamanda kanser tedavisi, organ nakli veya ortopedik protez gibi önemli cerrahi girişimlerin başarısındaki en büyük faktörlerden biri antibiyotiklerin kullanılması olarak belirtiliyor. Ancak antibiyotiklerin bilinçsiz kullanımı nedeniyle antibiyotik direnci hızla artıyor.
Her antibiyotik her mikroorganizma için etki göstermeyebilir
Antibiyotikler bakterilerin üremesini durdurarak ya da onları öldürerek etki gösterir. Bu ilaçlar birçok bakteriyel enfeksiyonun tedavisinde kullanılmakla birlikte virüslere etki etmemektedir. Antibiyotiklerin kimyasal yapı ve bakteriyi öldürme mekanizmasına göre 15’ten fazla farklı sınıfı bulunmaktadır. Ancak her antibiyotik türü her mikroorganizmaya etki göstermez.
Günümüzde yeni geliştirilen antibiyotik sayısının son derece kısıtlı olması nedeniyle antibiyotik direnci daha da büyük bir sorun olarak karşımıza çıkmakta ve sağlık otoriteleri tarafından sessiz pandemi olarak adlandırılmaktadır. Özellikle hastanelerde sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonlarda etken olan bakterilerin piyasadaki tüm antibiyotiklere karşı dirençli olduğu durumlarla karşı karşıya kalınabilmektedir. Bu durum hastaların tedavi edilemeyeceği anlamına gelmekte ve modern tıbbın kazanımlarını geriye çevirebilecek büyük bir risk oluşturmaktadır.
Antibiyotik direnci ölümlere neden olabiliyor
Antibiyotiklerin bakterileri öldürme yeteneğini kaybetmesi, hastaların tedavisinde daha yüksek maliyetli ve yan etkisi daha fazla olan antibiyotiklerin tek başına ya da kombine olarak kullanımını gerektirir. Enfeksiyonlar bu dirençli bakterilerle geliştiğinde hastaların enfeksiyona bağlı yaşadıkları komplikasyon veya ölüm oranları artabilir.
Doktorunuza antibiyotik için ısrar etmeyin
Antibiyotik direncinin önlenmesinde herkese düşen önemli görevler bulunmaktadır. Kullanılması gereken bakteriyel bir enfeksiyon varsa verilen önerilen sürede, doz ve aralıklarda kullanılmalıdır. Aynı şekilde viral enfeksiyonlarda antibiyotiklerin işe yaramadığı bilmek ve doktor önermiyorsa bu konuda ısrarcı olmamak da önemlidir. Enfeksiyonları gelişmeden önlemek için herhangi bir sağlık nedeni veya yaştan dolayı aşılama yapılacaksa aşılar tamamlanmalı, el hijyenine önem vermeli, öksürürken mendil kullanarak enfeksiyonların bulaşı engellenmelidir. Aynı zamanda evde daha önceki hastalıklardan kalan antibiyotikler kullanılmamalı veya tavsiye edilmemelidir.