Miyomun İşareti Adet Sancısı mı?

25.11.2023

1.098

Çoğu kadında görülen, bazen geç fark edilen miyomlar hızla büyüyebilir. Adet düzensizliği, aşırı âdet kanaması, kansızlık, cinsel ilişki esnasında oluşan ağrı, sık idrara çıkma durumu, karındaki büyüme-şişkinlik miyom işareti olabilir.

Op. Dr. Gamze Baykan Özgüç

Kadın Hastalıkları ve Uzmanı

Miyomlar, uterusun (rahim) düz kas dokusundan gelişen iyi huylu tömöral yapılardır. Birden fazla sayıda olabileceği gibi değişik büyüklüklerde de olabilir, buna bağlı da belirti verebilir veya vermeyebilir.

En sık 30-45 yaş grubu kadınlarda rastlanır
Miyom, ergenlik döneminde pek görülmez. Menopozdan sonra gerilemesi hatta kaybolması, gebelikte büyüme eğilimi olması, miyomun içinde östrojen reseptörlerine daha yoğun rastlanması, östrojenin rolü olduğunu göstermektedir.

Miyomlar rahimde bulundukları yere göre;

Subseroz (Rahim dışına doğru)
Intramural (Rahim duvarında) ki bu en sık görülendir,
Submukoz miyom, (Rahim iç tabakası içinde)
Intraligamenter (Rahim bağları arasında) ve
Servikal (Rahim ağzı) miyom adını alırlar.

Miyomların belirtileri
Miyomlar genellikle belirti vermedikleri için sıklıkla genel jinekolojik muayene ve ultrasonografi esnasında fark edilir. Ancak;

Adet düzensizliği,
Aşırı âdet kanaması,
Kansızlık (anemi),
Cinsel ilişki esnasında ağrı,
Sık idrara çıkma,
Karında büyüme ve şişlik,
Ağrı,
Tüplere yakın veya rahim içinde yerleşimine bağlı olarak kısırlık ve düşük,
Bağırsaklara basıya bağlı olarak kuyruk sokumuna vuran ağrı,
Kabızlık,
Büyük ve saplı miyomun kendi etrafında dönmesine bağlı torsiyon gibi şikayetlere sebep olabilir.

Tanı jinekolojik muayene ve ultrasonografi ile konulur

Tanıda en iyi yöntem jinekolojik muayene ve ultrasonografidir. Normalden daha iri ve sert olarak palpe edilir, miyom sayısı çok olduğu zaman normal uterus şekli bozulmuştur. Miyomun boyut ve lokalizasyonu ultrasonografi ile kolaylıkla tanınır. Özellikle küçük submukoz miyomların tanısında vajinal USG daha iyi sonuç verir. Ayrıca histereskopi, histerosalpingografi, laparaskopi, CT ve MR ayırıcı tanıda kullanılabilir. Ayırıcı tanıda:

Gebelik,
Adenomyosis,
Adneksial kitle,
Dış gebelik,
Endometrial polip,
Endometrium kanseri,
Doğuştan uterus anomalileri de düşünülmelidir.

Eğer miyomunuz hızla büyüyorsa…
Miyomların kansere dönüşme olasılığı 1000’de iki civarındadır. Genellikle menopozdaki kadınlarda görülür. Eğer miyom hızla büyüyorsa kanser riski açısından mutlaka araştırılmalıdır.

Miyomların tedavisi
Miyomlar küçük-şikâyete neden olmadıkları taktirde genellikle tedavi gerektirmez, 6 ayda bir rutin jinekolojik muayene-ultrasonla takibi yeterlidir.

GnRH analogları (östrojen baskılayıcı hormonal etkili ilaçlar) ve bazı ilaçlar yumurtalıkları baskılayarak geçici menopoz etkisiyle miyomların küçülmesini sağlayabilir. Kullanımındaki amaç miyomu ameliyat etmeden önce biraz küçülterek operasyonu kolaylaştırmak, kanamayı azaltır. Eğer miyom;

Belirgin şikayetlere sebep olacak büyüklükte ve sayıdaysa,
Kısırlık veya düşüğe neden olacak yerleşimdeyse,
Aşırı adet kanaması ve anemi sebebiyse,
Kanser gibi kötü huylu tümörlerle ayrımı net yapılamıyorsa cerrahi tedavi gereklidir.

Miyom tedavisinde seçilecek cerrahi yöntem şeklini ne belirler?

Hastanın yaşı,
Sosyal durumu ve çocuk isteğine bağlı olarak değişir.
Ayrıca miyomların; sayısı, büyüklüğü ve yerleşimi de ameliyat şeklini belirler.

Bu faktörlere göre sadece miyomların çıkartılması (myomektomi) veya rahmin tamamen alınması (histerektomi) tercih edilir, açık cerrahi operasyon (laparatomi) uygun vakalarda laparaskopi tercih edilir.

Ameliyatta amaç nedir?
Miyomektomi ameliyatında miyomların kapsülünden sıyrılıp çıkartılması amaçlanır. Genellikle çocuk isteyen kadınlarda rahmin korunmasını sağlayan bir yaklaşımdır. Ancak miyomektomi ile miyomları alınmış kadınlarda tekrar gelişme riski beş yıl içinde yüzde 50-60’dır. Miyom çıkartıldıktan bir yıl sonra gebeliğe izin verilir. Doğum eylemi esnasında miyom operasyonuna ait bölgede incelme ve rüptür riski artacağı için doğum şekli olarak sezaryen tercih edilmelidir.

Gebelik düşünmeyen kadınlara ne önerilir?
Hızlı büyüyen miyomları olan ve ileride gebelik düşünmeyen kadınlara histerektomi uygulanabilir.

Gebelik sırasında büyüyebilir
Gebeliklerin yüzde 5’inde uterusta miyom bulunur, büyük çoğunluğu gebeliğin gidişini etkilemez. Ancak abortus (düşük) insidansı 2 misli artmıştır, erken gebelik kanamalarına neden olabilir. Miyomların yüzde 30’u gebelik sırasında büyür, bu büyüme en fazla gebeliğin ilk 10 haftasında olur, karneoz dejenerasyona gebelikte sık rastlanır. Bu dejenerasyon akut batına benzer bir tablo yaratır, genellikle istirahat-ağrı kesiciler ile kontrol altına alınır. Eğer başarısız olursa cerrahiye başvurulur ve miyomektomi yapılır. Ancak bu aşırı kan kaybına ve fetal kayba neden olduğu için pek başvurulmaz.
Miyomla birlikte olan gebeliklerde plasentanın yerleşme ve bebeğin duruş anomalileri artar. Özellikle servikal miyomlar doğum yolunu tıkayabilir, intramural miyomlar rahmin koordineli kasılmalarına engel olabilir. Erken doğum, erken membran rüptürü, malprezentasyon, plasenta dekolmanı, plasenta retansiyonu, doğum sonu kanama olasılığı artar. Sezaryen ile doğum oranı yüksektir. Genel kural olarak gebelere uterusta miyomektomi yapılmaz, ancak birden çok miyomu olan ve artık çocuk istemeyen kadınlarda sezaryen sırasında histerektomi yapılması iyi bir tedavi seçeneğidir.

Miyom gelişimini arttıran risk faktörleri:

Miyomlar (Fibroidler) genellikle doğurganlık çağındaki kadınlarda büyür ve menopozdan sonra çoğunlukla küçülür.
Araştırmalar postmenopozal (menopoz) beyaz kadınlarda, postmenopozal siyah kadınlara göre daha fazla küçüldüklerini de göstermektedir. Afrikalı Amerikan kadınlar için, miyomlar tipik olarak daha genç yaşlarda gelişir, daha fazla büyür ve daha şiddetli semptomlara neden olur.

Çeşitli faktörler miyom gelişim riskini arttırabilir: